Το Τέμπλο και το Ιερό του Καθολικού

Τό Τέμπλο ἀπαρτίζεται ἀπό τέσσερις ὀκτάπλευρους κιονίσκους, πού καταλήγουν σέ συμφυῆ γλυπτά κιονόκρανα. Οί κίονες πού βρίσκονται στά ἄκρα εἶναι λεπτότεροι, καί τά κιονόκρανά τους φέρουν ρόδακα στό μέσο λυροειδοῦς κοσμήματος,

 

ἐνῶ οἱ ἄλλοι δύο – τῶν Βημοθύρων – εἴναι παχύτεροι καί τά κιονόκρανά τους φέρουν Σταυρό, πού συνοδεύεται μέ φύλλα στό ὕψος τῶν Βημοθύρων. Τό κάτω μέρος τῶν κιονίσκων εἴναι τετράγωνο μέ γλυπτό διάκοσμο. Ειδικότερα, τό τετράγωνο μέρος τοῦ ἀριστεροῦ κιονίσκου εἴναι πιθανότατα ξένο, καθώς φέρει ἀνόμοιο γλυπτό διάκοσμο σέ σχέση μέ αὐτόν τοῦ Τέμπλου. Ἀκόμη, ἀριστερά καί δεξιά τῆς Ὡραίας Πύλης, στά κάτω διαστήματα μεταξύ τῶν κιονίσκων, ἐκτείνονται μαρμάρινα γλυπτά θωράκια.

Ἐπίσης, ἰδιαίτερα ἐντυπωσιακό εἴναι τό μαράρινο γλυπτό ἐπιστῦλιο, τό ὁποῖο, ἐκτός τοῦ συνεχοῦς ἀνάγλυφου κοσμήματος, φέρει δύο γλυπτά κομβία πού ἐξέχουν. Ἀνάμεσά τους, στό κέντρο τοῦ ἐπιστυλίου, ἀκιβῶς πάνω ἀπό τήν Ὡραία Πύλη, ὑπάρχει ἀνάγλυφη παράσταση, ἀποτελούμενη ἀπό τόξο, πού στηρίζεται σέ δύο κιονίσκους, οἱ ὁποῖοι περιπλέκονται στό μέσο τοῦ ὕψους τους μέ κόμβο, δικην σχοινίου.

Ὁ χῶρος τοῦ Ἱεροῦ ἔχει καί αὐτός ἰδιόρρυθμη διαμόρφωση. Ἐκτός ἀπό τήν κύρια κόγχη τοῦ Ἱεροῦ (ὅπου ἡ προθεση καί τό Διακονικό σχηματίζονται μέ τήν μορφή μικροτερων κογχῶν στόν τοῖχο πίσω ἀπό τήν Ἁγία Τράπεζα), στήν κανονική θέση τῆς Πρόθεσης καί τοῦ Διακονικοῦ, βρίσκονται ἄλλοι δύο τρίκογχοι χῶροι. Εἴναι δύο ἀκόμη Ἱερά  τῶν ὁποίων οἱ κόγχες λειτουργοῦν ὡς Ἁγία Τράπεζα καί Πρόθεση. Χαρακτηριστική εἶνα ἡ μετάβαση ἀπό τόν τροῦλο στήν κόγχη τοῦ Ἱεροῦ μέσω ἀλλεπάλληλων τεταρτοσφαιρίων.

Οἱ ἁγιογραφίες τοῦ Τέμπλου, ἀντί τῶν καθιερωμένων εἰκόνων τοῦ Χριστοῦ καί τῆς Παναγίας, ἀποτελοῦνται ἀπό δύο παλαιές εἰκόνες ἐπί ξύλου τοῦ ἔτους 1800 μέ πολυσύνθετη παράσταση (Ἡ ρίζα τοῦ Ἰεσσαί κλπ), οἱ ὁποῖες ἐπιστράφηκαν ἀπό τή Μονή «Πεντέλης», πού φυλάσσονταν, καθώς αὐτές ἀνῆκαν παλαιότερα στή Μονή τοῦ Παντοκράτορος Ταώ.

Οἱ ὑπάρχουσες εἴσοδοι τῆς ἁγίας Προθέσεως καί τοῦ Διακονικοῦ εἴναι κτιστές, μέ μεταγενέστερες ξύλινες θῦρες.

Πάντως τό Τέμπλο τοῦ ναοῦ τοῦ 12ου αἰώνα, πού κατεδαφίστηκε, καθώς ἐπίσης καί οἱ εἴσοοι τῆς ἁγίας Προθέσεως καί τοῦ Διακονικοῦ, ἤταν ἐξολοκλήρου μαρμαρόγλυπτα, ὅπως ἄλλωστε ἐμφαίνεται καί ἀπό τά περισωθέντα τεμάχια τοῦ Τέμπλου.

Πρόσθετες πληροφορίες